Gayrimenkul yatırımı yaparak para kazanmanın birçok yolu bulunmaktadır. Bir arazi satın almak, arsa üzerinde yer alan herhangi bir yapı içermediğinden, mülkün yer alacağı konumun çevresel faktörlerinin analizini iyi yapabilmek gerekmektedir.
Arazi Nasıl Değerlendirilir?
Arazinin nasıl değerlendirilebileceğine dair oldukça fazla olasılık mevcuttur. İmar gereklilikleri, arazi üzerine inşa edilebilecek yapıları kısıtlayacak olsa da boş bir arazi üzerinde hayalini kurduğunuz her şeyi gerçekleştirmek mümkün. Örneğin:
Arsa Almadan Önce Ne Yapmak İstediğinize Karar Verin
Önceliğiniz yatırım hedefinizin ne olduğunu belirlemek olsun. Arazi satın almadan önce göz önünde bulundurmanız gerekenleri sizler için sıralayalım:
Al ve Sat
Bu yaklaşımda, arazi üzerinde bir çalışma yapmadan hızlı bir satış yapmayı hedefliyorsunuz demektir. Öyleyse arsayı piyasa değerinin altında satın alıyor olmanız ve piyasa değerinden veya üzerinde bir ödeme alacağınız başka bir alıcı bulabilmeniz gerekiyor. Bu noktada, alış fiyatının piyasa değerinin altında olmasının nedenini iyi araştırmanız gerekiyor. Tapuda bir sorun var mı, satıcı neden elinden hızlıca çıkarmak istiyor gibi soruların cevabını iyi analiz etmek; hatta mümkünse profesyonel bir şirketten yardım almayı düşünmek gerekir. Eğer işler yolunda giderse kârdasınız demektir!
Al ve Tut
Araziyi satın alıp bir süre tutmayı planlıyor ve arazinin değer kazanacağına inanıyorsunuz. Bu süre zarfında, araziyi korumak için ek masrafların yanı sıra, arazi için vergi ödemeniz gerekeceğini unutmayın. Eğer bölgenin popülerleşeceğine dair sağlam dayanaklarınız varsa, bu fırsatı kaçırmayın. Bölgenin ekonomik, demografik, sosyal, kültürel, tarihsel ve fiziki yapıları hakkında geleceğe dair bir analiz raporu için profesyonel şirketlere başvurun!
Satın Al, Geliştir ve Tut
Arazi üzerinde hayalini kurduğunuz bir yapı inşa etmektense, sermayeye dönüştürebileceğiniz bir yapı inşa etmek istiyorsanız, satın aldığınız arazi üzerinde küçük dükkanların yer alabileceği ve kiraya verebileceğiniz bir şeyler inşa etmek, oldukça iyi bir fikir. Ancak ileriye yönelik bölgenin nasıl bir getirisi olacağına dair yapacağınız araştırmaların derinliği, kâr oranınızın asıl belirleyicisi olacaktır.
Satın Al, İşle ve Tut
Eğer arazinin verimli olduğuna inanıyorsanız, bu noktada herhangi bir yapı inşa etmeden, daha küçük maliyetlerle araziyi değerlendirebilir; hem kendiniz için rahatlatıcı bir hobi edinebilir hem de para kazanmak bir fırsata dönüştürebilirsiniz. Ayrıca, araziniz üzerinde kendi organik ürünlerinizi yetiştirebilir veya hayvancılıkla ilgilenebilirsiniz.
Satın Al, Geliştir ve Sat / Kirala
Satın aldığınız arsa üzerine yapı inşa etmek, oldukça iyi gelirler elde edebileceğiniz birçok yöntem sunar. Örneğin, satın aldığınız araziye bir bağ evi inşa edebilir ve kâr ile satabilirsiniz. Ya da yapılaşmanın artış gösterdiği bölgeleri tespit ederek ihtiyaç dahilinde hizmet vermek üzere küçük dükkanların veya alışveriş noktalarının bulunduğu, kiraya verebileceğiniz yapılar inşa edebilirsiniz. Hatta büyük bir arazi üzerinde planlama yapıyorsanız, inşaat firmaları ile iş birliği yapabilirsiniz. Bu hamleyi yapmadan önce, nasıl bir hizmetin size kazanç getireceğine dair detaylı analizleri yapmayı atlamamalısınız.
Arsa Alırken Dikkat Edilmesi Gerekenler
İmar Sınıflandırması
Arazi satın alırken karşılaşabileceğiniz en büyük sorunlardan biri, arazinin kullanım şekliyle ilgili imar sorunlarıdır. Her şehrin bir arazi kullanım planı bulunmaktadır. Bu plan, temelde şehri ticari, konut, tarım, endüstriyel, tarihi ve hatta karma kullanım dahil olmak üzere farklı alanlara bölmektedir.
İlk olarak bilmeniz gereken konu, arazinin nasıl kullanılabileceğidir. Satın almak istediğiniz arsanın imar durumunu öğrenmek için belediyeye dilekçe vermeniz gerekmektedir. Verilen bu dilekçe sonrasında arsanın fiziki ve teknik şartlarını öğrenebilirsiniz. Bu sayede, arsanız üzerine nasıl bir yapı inşa edebileceğiniz bilgisine sahip olabilirsiniz. Ayrıca, ifraz ya da tevhid şartlarına da bu belge yoluyla ulaşabilirsiniz. Bu belgeyi alırken belediyeye metrekare başına fiyat ödemesi yapmanız gerekmektedir. Şunu söylemeliyiz ki, arsa imar durumunu öğrenmeden bir arazi yatırımı yapmak oldukça yanlıştır.
Yapı Ruhsatı
İmar Kanunu kapsamına göre, tüm yapılar için bir “Yapı Ruhsatı” alınma zorunluluğu bulunmaktadır. Bir yapı inşa edebilmek için önce imar durumu öğrenilmeli ve sonrasında bu imar durumuna istinaden mimari bir proje çizimi gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Yapı Ruhsatı, yeni bir yapı için alınabileceği gibi, mevcut bir yapı içinde alınabilir. Mevcut yapıda, ruhsata tabi olan değişiklikler yapmak isterseniz “Tadilat Ruhsatı” almanız gerekmektedir. İmar durumuna göre bina hakkı bulunan yapılarda ise ilave yapı için “İlave Ruhsatı” gereklidir.
Yapı Kullanma İzin Belgesi
Ruhsatlı binalar için ruhsat eklerine uygun olarak tamamlandığını gösteren, ruhsat bilgilerini, inşaatın bitiş tarihini, tapu kaydını, adresini, bağımsız bölümlerin cinslerini, numaralarını, arsa paylarını, metrekarelerini, sınıflarını, mal sahiplerini gösteren ve belediyenin İmar Müdürlüğü Yapı Kullanma İzni birimince düzenlenen belgeye “İskân Raporu” denir. Elbette arazi üzerinde bir yapı inşa etmeyi planlıyorsanız mutlaka İskân Raporu’na sahip olmanız gerekmektedir. Yapı Kullanma İzin Belgesi, mülkün kullanımında fiziki olarak herhangi bir sakınca olmadığına ve yapının tamamen ruhsat ve eklerine uygun olarak inşa edildiğine dair önemli bir resmi evraktır.
Sonuç olarak, bir arazi yatırımı yapmaya karar verdiyseniz, bir değerleme şirketinden yardım almanız oldukça faydalı olacaktır. Arsayı nasıl değerlendirmek istediğiniz, arsa üzerinde neler yapabileceğiniz, ileriye dönük nasıl kazanç sağlayacağınız ve arsanın uygunluk durumu ile ilgili sizlere sunulan tüm detaylı ve analiz raporlarını inceledikten sonra son karar yine sizin!