Bir ev alacak kadar nakit parayı biriktirmek yerine, bankadan taksitle ödemeli ev kredisi almak, çoğu zaman daha kolay bir seçenek olabilir. Ancak çoğunluklu 5-10 yıl süren taksit ödemeleri boyunca, maddi durumunuzun kötüye gidebileceği zamanlar olması oldukça normal bir süreç. Böyle bir noktada, borcu ödenemeyen bir gayrimenkule banka tarafından uygulanan ipoteğin kaldırılma ve satış işlemlerinin gerçekleşmesi mümkün. İşte ipotekli konut satışlarının prosedürleri:
İpotek, aslında bankadan aldığınız kredi borcunuza karşılık olarak, borç bitene kadar bankanın teminatı niteliği taşır. Ev kredisinin borcunun ödenmemesi durumunda, bankaya doğrudan evi satışa çıkarma hakkı verilir. İpotek uygulaması, konut kredilerinin yanı sıra ticari krediler için de geçerlidir.
İpotekli konutun satışı direkt olarak yapılmadığından, öncelikle ipoteğin kaldırılması gerekmektedir. Satış sırasında alıcı, eğer nakit ödeyerek ipoteği kaldıracaksa, erken kapama cezasıyla birlikte kalan borç tutarını bankaya yatırır. Bunun karşılığında blokeli çek alınır. “Blokeli Çek”, ipoteğin kaldırılacağı bankaya teslim edilene kadar, paranın hesaptan çekilmesini önler. Satıcı, çeki bankaya teslim ederek ödenen tutarı alır; borcu bulunan bankaya gerekli ödemeyi yapar. Bu sayede tapu üzerindeki ipotek kaldırılır.
Eğer taraflar arasında anlaşma sağlanamaz ve alıcı, ipoteği kaldırmayı reddederse; satıcı, ihtiyaç kredisi çekerek ipoteği kaldırır. Evi sattıktan sonra ise, ihtiyaç kredisi için çektiği borcu kapatabilir. Ancak bu durumda, her iki kredi tutarı içinde erken kapatma cezası ödemek zorunda kalır.
Bu işlemler, alıcı ve satıcının kredi kullandığı bankalar arasında gerçekleşir. Öncelikle alıcı, kredi başvurusunu gerçekleştirir. Başvurunun gerçekleştiği banka, borçlu olunan bankadan “ipotek kaldırma yazısı” ve “güncel kredi kapama tutarı” belgelerini talep eder. İşlemler, tapu devriyle birlikte bankalar arasında gerçekleşir. Kredi çekilen banka tarafından eve yeniden ipotek konur. Satıcı ise, yalnızca borcundan geriye kalan tutarı geri alabilmektedir. Ayrıca, bazı şartlar altında ipotekli evlerin, başka bir ipotekli evle takası da mümkündür.